راه های برطرف کردن اوراکسپوز و افزایش داینامیک رنج

[Arash]

ببينيد!
تا بيشتر توضيح بدم.
و بحث جالبي ميتونه باشه اگه آقاي روشن و شهبازي و ديگر عزيزان علاقه داشته باشن شركت كنن.

[Arash]

بحث كيفيت دوربين هاي ديجيتال بحث پر ماجرايي هست .
چرا ؟
چون فاكتورهاي بسيار زيادي اين وسط تعيين كننده هست و بالانس كردن هر كدوم از اين فاكتورها در نهايت مربوط به خريدار است كه با توجه به نياز خودش دوربين مورد نيازش رو انتخاب كنه.

ميان اين فاكتور ها اولين نكته اي كه بر روي همه دوربين ها حك شده و روي اون تبليغ ميشه مگاپيكسلهاي سنسور دوربينه. كه در وبلاگ دوربين ديجيتال سايت عكاسي به مقدار لازم در اين مورد توضيح داده شده.
نكته بعدي كيفيت اپتيكال دوربين هاي ديجيتال است كه كيفيت اپتيك دوربين هاي شبه SLR يا دوربين هاي كامپكت در كنار كيفيت سنسور هاي اونها مقايسه ميشه و اصولا شما بطور جداگانه نميتونيد جايي تست لنز هاي اين گونه دوربين ها رو ببينيد. اما در مورد دوربين هاي SLR نمرات و تست هايي وجود داره كه ميتونيد اونها رو مقايسه كنيد و اين موارد هم تا حدودي در بخش لنز اين فروم و دوربين ديجيتال توضيح داده شده .

و اما مورد بعدي نويز سنسور هاست.
دوربين شما در نور كم با ايزو هاي بالا و يا زمان طولاني نوردهي چه تصويري به شما ارايه مي‌كند؟
يكي از مهمترين مواردي كه دوربين هاي DSLR رو زنده نگه داشته و خريد اين دوربين هاي گرانقيمت رو توجيه ميكنه قابليت خوب اين دوربين ها در شرايط نوري متفاوت هست(اصولا نور كم!) + امكان تعويض لنز و ...

اما يكي از مهمترين مواردي كه كم تر در تستهاي استاندارد دوربين هاي ديجيتال مورد بررسي قرار ميگيره بحث دايناميك رنج اين دوربين ها هست. يعني اصولا من من هيچ وقت تست دقيقي در اين مورد نديدم.عموما گفته ميشه كه مثلا اين دوربين از SRGB يا AdobeRGB استفاده ميكنه و دايناميك رنج گسترده تري داره.

اما اينكه دايناميك رنج دقيقا چيست و چگونه تست ميشود ؟ ميتونيم بيشتر در موردش صحبت كنيم.

[nmroshan]

ممنون آرش عزيز از اينكه اين بحث رو شروع كردي

خب بحث جالب و در عين حال پيچيده‌اي است. من مطالبي را كه در اين زمينه ميدانم سعي ميكنم به طور خلاصه اينجا بگم . اگر نقص يا اشتباهي در آنها هست دوستان حتما گوشزد كنند:

ديناميك رنج چيست؟ تفاوت بين تاريكترين مقدار روشنايي و روشنترين مقدار آن كه يك سنسور ميتواند دريافت نمايد را ديناميك رنج ميگويند. خب معلومست كه هرچه اين ديناميك رنج بيشتر باشد سنسور حدود بيشتري از روشنايي را ميتواند كپچر كند. مثلا در دوربينهاي ديجيتال ارزان عكسها معمولا در برخي نواحي اوراكسپوز ميشن و در برخي نواحي سياه و گاه در يك عكس هردو باهم اتفاق ميافتد.

ديناميك رنج را به صورت تعداد نواحي يا تعداد Stop هايي كه دوربين ميتواند از روشنايي دريافت كند نمايش ميدهند مثلا ميگويند كه ديناميك رنج دوربين 10D برابر با 8.5stop است.
فرض كنيد كه دوربين مورد نظر ما قادر به كپچر تصوير 12 بيتي باشد. اين 12 بيت برابر با 4096 سطح مختلف روشنايي است . و اين تعداد سطح از تاريكترين تا روشنترين نواحي تصوير را(كه بين stop هاي مختلف آن تقسيم شده) در بر ميگيرد.
حال اگر اين دوربين داراي ديناميك رنج 10 STOP باشد چه اتفاقي ميافتد؟ خب اين تعداد سطح بايد بين اين 10 منطقه روشنايي تقسيم شود . خب چطور تقسيم ميشود؟ به طور مساوي؟
نه به طور مساوي نيست چرا كه سنسور دوربين يك وسيله خطي است و روشنترين استاپ نيمي از اين اطلاعات را به خود اختصاص خواهد داد(يعني 1024) و استاپ بعدي نيمي از باقيمانده را يعني 512 و همينطور تا آخر و استاپ آخر 4 سطح را خواهد داشت.
اما چشم انسان كه عجيبترين وسيله اپتيك جهان است ميتواند در هر كدام از STOPها حدود 8 سطح مختلف را از همديگر تمايز دهد. يعني اگر در يك استاپ از اين تعداد كمتر سطح روشنايي وجود داشته باشد چشم انسان آنرا به صورت نواري ميبيند و نه بصورت يكنواخت. پس در مثال فوق اين دوربين نميتواند 10 استاپ ديناميك رنج داشته باشد و حداقل بايد دو استاپ كم كنيم كه به 8 استاپ ميرسيم.

خب حالا رابطه بين اين حرفا با فضاهاي رنگي SRGB ,Adobe RGB چيست؟
در مثال فوق به طرز تقسيم سطوح روشنايي بين استاپهاي مختلف اشاره كرديم . اما نكته مهم آنست كه مانيتور و پرينتر وسايل خطي نيستند. يعني اگر در سنسور دوربين مقدار ولتاژ توليد شده مستقيما وابسته به ميزان روشنايي است، اما در مانيتور ميزان روشنايي رابطه مستقيمي با مقدار هر پيكسل ندارد ( برابر است با مقدار پيكسل به توان گاما)
اين تبديل توسط color space هاي مختلف انجام ميشود تا تصاوير براي ما قابل ديد باشد.

رابطه اينها با RAW‌ و Jpeg چيست؟ در RAW تبديل فوق انجام نشده است و عكاس در نرم افزار كانورتور اين تبديل را انجام ميدهد ولي در JPEG اين تبديل قبلا انجام شده است(اينجا به يك مزيت مهم فايل RAW ميرسيم )

وقتي تبديل فوق انجام شود مقدار سطوح مختلف روشنايي نيز بين استاپهاي مختلف هماهنگ تر ميشود . يعني در يك فايل JPEG 8 بيتي، استاپ اول 69 سطح و استاپ دوم 50 سطح و استاپ سوم 37 و ...

خب در مورد تعيين ديناميك رنج؟
عموما اينكار را با نرم افزار انجام ميدهند مثل نرم افزار Imatest كه قبلا بهش اشاره اي داشتيم. در اين مورد دو فاكتور تعيين ميشود يكي ديناميك رنج كل است وديگري ديناميك رنجي كه در آن حدود نويز تصوير نيز قابل قبول باشد چرا كه در استاپهاي پايين نويز انقدر ممكن است زياد شود كه ديگر تصوير قابل استفاده نباشد.
يك عكس با دروبين از استانداردهاي خاصي ميگيرند و به خورد نرم افزار ميدهند و نرم افزار به طور دقيق با نمودار و عدد ديناميك رنج را تعيين ميكند

اگر بازهم چيزي يادم اومد ميگم

[پندار]

مطلب بسيار خوب و جديديه...تا به حال خيلي كم به اين موضوع پرداخته شده.

[Khoramyar]

این اتفاقا یکی از مهم ترین مباحث و البته نقاط ضعف مهم دوربینهای دیجیتال در برابر فیلم هست. معمولا سی سی دی های دوربینهای دیجیتال توی داینامیک رنج خیلی کم میارن، حتی دوربین های معروف و گرون ( مثل کانن 300 D ) که نمونه عکساشو من از دوستهام که دارن گرفتم. کافیه یه خورده سایه روشن تو کادر باشه، واقعا بد میشه. تقریبا بغیر از نور خورشید چیزی معلوم نیست.

ولی دوربینهای فوجی، اونهایی که از سی سی دی های سری SR استفاده میکنن اصولا یه خورده بهترن. (تازه یه خورده به فیلم نزدیکترن ولی اصلا مثل فیلم در نمیان) توصیه میکنم برین توی سایت فوجی و مشخصات سی سی دی های SR رو بخونین. من خودم هم تازه دوربینمو عوض کردم فقط به دلیل همین تکنولوژی که رنج بهتری میده. قبلا Fuji 602 داشتم و الان Fuji S20 pro خریدم.

[nmroshan]

موافقم. دقيقا يكي از مزاياي مهم تکنولوژي Fujifilm SuperCCD SR همين وسعت بهتر ديناميك رنج آن است.
آقاي خرم يار اگر امكانش هست چند تا عكس اينجا بذاريد كه اين موضوع رو ثابت كنن.ممنون

[Khoramyar]

من سعی کردم عکس اینجا آپلود کنم ولی نشد! اینقدر هم سیستم لینک دادن سخت بود که پشیمون شدم! :(

[Khoramyar]

فکر کنم بالاخره موفق شدم اینجا عکس نشون بدم!

این هم نمونه از داینامیک رنج با Super CCD SR

عکس کامل با نور مستقیم خورشید و سایه:



عکس دوم برش عکس اول هست برای دیدن بهتر اشیای توی سایه. میتونین ببینین که تمام آبجکت های توی سایه کاملا مشخص هستن:




جالبه بدونین همون موقع با دوربین کنون 300D دوستم که اونجا بود از همین زاویه عکس گرفتیم، توی میدون که سایه بود بطور کل سیاه شد! متاسفانه نمونه اونو تو کامپیوترم ندارم.

[mohsen1882]

با سلام
چندتا از عکسهایی رو که توی مسافرتها گرفتم رو در آدرس زیر گذاشتم اگر دوستان با تجربه نگاهی ببندازن و نظرشون رو بگن ممنون میشم.
http://www.worldisround.com/articles/187365/index.html
یک سوال هم داشتم چکار کنم که آسمون عکسهام آبی تر بشه واینقدر روشن نباشه.
من دوربین کانن 300 دی دارم
با سپاس

[nmroshan]

اگر دقت كنيد ميبينيد كه در عكسهايي كه آسمان و زمين هر دو حضور دارند، مشكل روشن شدن آسمان وجود دارد. و اين مشكل بعلت محدوديت در وسعت ديناميكي نورسنجي است. يعني يكي از دو محل نورسنجي ميشود و عكس تهيه ميشود. اما امكان تنظيم ان در مرحله ويرايش وجود دارد( با تنظيم level ونقاط وايت پوينت و بلك پوينت)