عکس شماره ۱۲

[uldoz]

کاملا با جناب آماتور موافقم + اینکه سوژه با فیگوری که مخصوص بانوان حرمسرای ناصر الدین شاه است خواسته اجبار ناگفته و تحمیلی جامعه امروزی را که زن مدرن را را وادار به قبول افکار سنتی حاکم می کند به تمسخر بگیرد. نوعی اعتراض و تمسخر به خواسته سنتی که او را مجبور به اطاعتش کرده اند

[Amateur]

کاملا با جناب آماتور موافقم + اینکه سوژه با فیگوری که مخصوص بانوان حرمسرای ناصر الدین شاه است خواسته اجبار ناگفته و تحمیلی جامعه امروزی را که زن مدرن را را وادار به قبول افکار سنتی حاکم می کند به تمسخر بگیرد. نوعی اعتراض و تمسخر به خواسته سنتی که او را مجبور به اطاعتش کرده اند

من هرگز چنین عبارت ناپسندی را که شما به کار می برید، ننوشته ام و اکنون نیز تأیید نمیکنم!

قرار نیست به بانویی که در عکس هست، هیچگونه بی حرمتی بشود!

تقابل یا تضادی که در حالت این بانو و آستان مسجد هست، به ما این اجازه را نمیدهد که از کلمات سخیف، استفاده کنیم یا در مورد شخصیت کسی به قضاوت بنشینیم!



.

[mreza1001]

از نظر من این صرفاً یک اسنپ شات در حد یک عکس یادگاری است.

البته دلیلش این است که بسیاری از مواقع برای پروژه های دانشجویی در چنین شرایطی بوده ایم و از این عکس ها هم دیده ایم و هم گرفته ایم. آنقدر که می توانم نام یک ژانر عکاسی رو بهش بدم. مثلاً در مسجد-مدرسه آقابزرگ کاشان و . . . برای همین هم به نظرم یک عکس معمولی است. هرچند که می توان کلی در بارش فلسفه بافی کرد.

مفهومی که با دیدن عکس (هرچند تکراری) به ذهنم می رسد یک چیز بیشتر نیست : تضاد

[nmroshan]

۱- نکته مشترکی که در اکثر نوشته های دوستان وجود داشت، تاکید زیاد بر شرایطی بود که عکس در آن تهیه شده است. مکان خاص و شرایط ویژه ای که در آن مکان وجود داشت. در بحث‌های نقد عکس چنین زمینه‌ای را زمینه اصلی عکس می‌گویند و آن عبارت است از مکان و زمان و شرایطی که عکس در آن تهیه شده است. مشخصاً در مورد بسیاری از عکسها، تا زمانی که چنین اطلاعاتی توسط عکاس ارائه نگردد، بررسی عکس ممکن نخواهد بود و یا حداقل ممکن است راه درستی را نپیماید. مثال کلاسیک آن، عکس معروف نیک اوت از کودکانی است که پس از بمباران ناپالم ویتنام می‌گریزند.
در مورد این گونه عکسها توجه به زمینه اصلی عکس، برای بررسی و نقد آن ضروری است و البته این اطلاعات باید از عکاس و یا افرادی گرفته شود که اطلاعات دقیقی در مورد آن شرایط داشته‌اند.
اما بسیاری از عکسها برای نقد و بررسی نیازی به این اطلاعات ندارند. در مورد این عکس‌ها، توجه و تحلیل آنچه که در عکس وجود دارد، برای نقد و بررسی ‌اش کافی است. این زمینه را زمینه درونی عکس می‌نامند.

در مورد عکس مورد بحث این تاپیک، هم می‌توان عکس را با توجه به زمینه درونی عکس نقد و بررسی کرد و هم می‌توان آن را با توجه به زمینه اصلی اش مورد بررسی قرار داد. نکته مهم اما آن‌ست که باید بدانیم هر دوی این نقدها ارزش دارند و اصلا موجودیت دارند.
نوشته‌های دوستان هر دو نوع نقدهای فوق را شامل می‌شد. اغلب بر اساس احتمالاتی که از زمینه اصلی عکس می دادند، عکس را نقد کردند و برخی نیز بر اساس زمینه درونی و بدون توجه به زمینه اصلی. مهم است که بدانیم هر دو این نقدها اهمیت دارند. اما در مورد نقدهای زمینه اصلی، اطلاعات باید موثق باشد. اگر عکاس بعدا بگوید که اصلا در چنان شرایطی عکس را تهیه نکرده است، نقدهای زمینه اصلی که بر اساس آن احتمال نوشته شده بودند، درستی خود را از دست خواهند داد.

۲- دوست عزیزی نوشت که عکس اسنپ شات است و از این عکس‌ها زیاد وجود دارد و براحتی تهیه می‌شود و هر آنچه در موردش بگوییم فلسفه بافی است. نکته مهمی است که بدانیم بسیاری از عکس‌های معروف و مشهور و شاهکار دنیای عکاسی ظاهرا همین مشخصات را دارند. یعنی یک سوژه معمولی، یک شرایط معمولی، یک تکنیک بسیار ساده. عکس فلفل ادوارد وستون یکی از مثالهای معروف این نوع عکسهاست. یا جای دور نرویم: عکسهای فرشید آذرنگ که از داخل خانه گرفته شده است. (اگر یکی از آنها را برای نقد در این تاپیک می گذاشتم احتمالا از فروم اخراج می‌شدم!)
در مورد این عکس‌ها اما اگر دقت بیشتری کنیم و یا به نقدهای معروف آن توجه کنیم، متوجه خواهیم شد که علیرغم اینکه در نگاه اول snapshot است اما دو ویژگی مهم دارند:
- جزئیات و ریزه کاری‌هایی در آن عکس‌ها وجود دارد که یا ما ندیده‌ایم و یا قادر به دیدن‌شان نبوده‌ایم و همانهاست که این عکسها را از snapshot دور می‌کند و به شاهکارهای عکاسی نزدیک.
-با اینکه ظاهرا ساده و معمولی به نظر می‌رسند اما یا نمی‌توانیم شبیه آن عکسها را بگیریم و یا این کار به سختی ممکن است.

۳- این عکس چرا یک عکس ساده و بی‌ارزش نیست؟ نمی‌گویم که با یک عکس شاهکار روبرو هستیم اما به جرات می‌گویم که عکس معمولی نیست و ارزش بارها دیدن را دارد.

الف- از لحاظ تکنیکی مشکلی ندارد. فوکوس و رنگ و جزئیات خوب است. جهت نور و ترکیب بندی عکس خوب است. سوژه اصلی و بافت‌های عکس توجه را در ابتدا بخوبی جلب می‌کند. پس زمینه بعدا توجه را به خود جلب می‌کند.
ب- سوژه اصلی و بخصوص چهره‌ای نیمه پوشیده و طرز نگاهش در عکس، قوی‌ترین جنبه عکس است. آنچه که در همان ابتدا بیننده را نگه می دارد.
ج- پس زمینه دنیای دیگری است. اطلاعات و احتمالاتی از مکان می‌دهد.
د- یکی از نکات دقیق عکس، زنی دیگر است که با پوششی مشابه در پس زمینه مشغول عکاسی است یا حداقل کنار دوربین و سه پایه ایستاده است. چه چیزی این عکس را از یک عکس یادگاری معمولی باز هم بسیار دور می کند؟ با دست خود، روی زن دوم را بپوشانید و مجددا عکس را نگاه کنید. چه تغییری ایجاد می‌شود؟
قسمت زیادی از ارزش عکس در همین سوژه پس زمینه است. این زن دوم که کاری متفاوت از زن اول می‌کند. اصلا زن دومی وجود دارد؟ فکری به ذهنم خطور کرد که شاید عکاس با دوبل اکسپوز، خواسته دو چهره از یک زن را در یک عکس نشان دهد اما دقت به پوشش دو زن نشان می‌دهد که این احتمال مردود است. اما این فکر باقی می‌ماند و رهایم نمی‌کند شاید آن زن دوم، نشانگر وجه دیگری از این زن باشد. یک شخصیت پویا و فعال که خود می‌خواهد دخالت کند. در برابر زن پیش زمینه که اصلا در دنیای دیگری است. یک تفاوت مشخص در شخصیت.
جالب آنکه چهره زن دوم را نمی بینیم. پوشش کامل دارد و حتی چهر‌ه اش نیز مشخص نیست. بر خلاف زن اول. یعنی شخصیت هر کدام نیز با نوع پوشش هر یک تناقض دارد. انتظارات قبلی ما را در رابطه با نوع پوشش و شخصیت ( فعال یا منفعل) منقلب می‌کند. و این یعنی تضاد در لایه‌ای دیگر از عکس، خود بر جذابیت‌های آن می‌افزاید.

عکس بحران و اغتشاشی در افکار ایجاد می کند. که شاید نشانگر بحران هویت زنانه در جامعه ما نیز باشد. پیش زمینه و پس زمینه کاملا مجزایند و هر یک حرفی می‌زنند. حرفهایی که در کنار یکدیگر معنا و اهمیت می‌يابد.

عکس فوق کار آقای روزبه احسانی است. بسیاری از کارهای دیگر ایشان نیز نشان از دقت و ریزبینی در عکاسی دارند. برای ایشان آرزوی موفقیت دارم و از اینکه اجازه دادند این عکس، علیرغم احتمالات ناگوار، موضوع بحث هفتگی ما باشد، بسیار تشکر می کنم/

-------

پی‌نوشت: فصل مشترک عکس‌هایی که در این سلسله بحث‌ها قرار داده می‌شوند، تنها قابلیت و گنجایش بحث هفتگی است. ادعایی نیست که همه این عکسها بسیار عالی و شاهکار هستند. این توضیح از آن جهت لازم بود که احساس می‌کنم برخی از دوستان با پیش زمینه ای از جبهه گیری به این سلسله بحثها می‌نگرند.
همه نوشته‌های دوستان چه در رد و چه در تایید این عکسها ارزش‌مند و خواندنی هستند و همینجا از همه دوستان تشکر می کنم.

[Javid]

ضمن تشکر از جناب دکتر روشن

بنده تا اینجای این نقد خودم را برنده می دانم به این جهت که حداقل یکی 2 نکته اصولی از نقد عکس یا خود عکاسی یادگرفتم:
زمینه اصلی عکس
زمینه درونی عکس
نمی دانم شاید این موارد در رشته های هنر و عکاسی تدریس بشوند ولی یکی از مزایای این گونه مطالب آموزش مفاهیم اساسی به دسته بزرگی از علاقه مندان عکاسی است که گوش نا آشنایی با این مطالب دارند از جمله خود بنده.

[uldoz]

جناب اماتور متاسفم ار سو برداشتی که از حرف بنده کردید. منظور من این بود که سوژه به عمد و برای نشان دادن تقابل فرهنگی بین انچه او می خواهد و انچه از او می خواهند این فیگور را گرفته.

[Rouzbeh Ehsani]

۱- نکته مشترکی که در اکثر نوشته های دوستان وجود داشت، تاکید زیاد بر شرایطی بود که عکس در آن تهیه شده است. مکان خاص و شرایط ویژه ای که در آن مکان وجود داشت. در بحث‌های نقد عکس چنین زمینه‌ای را زمینه اصلی عکس می‌گویند و آن عبارت است از مکان و زمان و شرایطی که عکس در آن تهیه شده است. مشخصاً در مورد بسیاری از عکسها، تا زمانی که چنین اطلاعاتی توسط عکاس ارائه نگردد، بررسی عکس ممکن نخواهد بود و یا حداقل ممکن است راه درستی را نپیماید. مثال کلاسیک آن، عکس معروف نیک اوت از کودکانی است که پس از بمباران ناپالم ویتنام می‌گریزند.
در مورد این گونه عکسها توجه به زمینه اصلی عکس، برای بررسی و نقد آن ضروری است و البته این اطلاعات باید از عکاس و یا افرادی گرفته شود که اطلاعات دقیقی در مورد آن شرایط داشته‌اند.
اما بسیاری از عکسها برای نقد و بررسی نیازی به این اطلاعات ندارند. در مورد این عکس‌ها، توجه و تحلیل آنچه که در عکس وجود دارد، برای نقد و بررسی ‌اش کافی است. این زمینه را زمینه درونی عکس می‌نامند.

سلام

ضمن تشکر از دکتر روشن و دوستانی که عکس بنده رو قابل دونستند و وقت گذاشتند.

با توجه به نقل قول بالا از جناب دکتر روشن، احساس میکنم وظیفه دارم برای تکمیل این تاپیک و رفع ابهام، توضیح کوچیکی (بدون ارائه تفسیر و هدفم ) تنها در مورد نحوه گرفتن عکس خدمت دوستان ارائه کنم:

همانطور که دوستان گفتند مکان یک مکان مذهبی تاریخی بود که برای بازدید از اون، خانمها باید چادر ( که هموشون هم گل گلی بود ! ) سرشون میکردند.
اون خانمی که در بک میبینید غریبه بود و مشغول عکاسی. در کنار تمام درگیریهایی که برای گرفتن یک عکس خوب و تنظیمات دوربینش داشت دائما مواظب چادر نه چندان اندازش بود. دائما پوزیشن عوض میکرد و فرصت چندانی برای ثبت نداشتم.
بانویی که به عنوان سوژه اصلی میبیند، آشنا بود و در فرصت کمی که وجود داشت در پیش زمینه قرار گرفت و با پوز اختیاری شات زده شد.

اگر فرصت بیشتری داشتم کادر بازتر را هم امتحان میکردم برای معرفی بهتر محیط ولی با توجه به نقد دوستان گویا همان طاقها و دیوار ها خدا رو شکر برای مذهبی- تاریخی بودن مکان کافی بوده است.

[Mohamad_Ali]

عکس دارای کیفیت و نور خوبی است.به نظر میاد عکس متشکل از 2 شات باشه(البته فکر نکنم چنین باشه) عکسی که از عکاس هنگام گرفتن عکس (بالا سمت راست) و سوژه (سمت چپ) هستش که به نوعی با استفاده از لایه ها در یک عکس ادغام شده است.
یک حس به ادم القا میشه که چادر را به نوعی متضاد میدونه باسوژه و حس اجبار وجود چادر بر سر سوژه و ناهمگون بودن ان با سوژه به چشم میاد!!! البته این نظر شخصی بنده هستش.
در کل بنده نمره 7.5 از10 را به این عکس اختصاص میدم.
ممنون

[rezaa_100156]

به نظر من عکس خیلی خوبیه . یعنی بدون اینکه بخوای با آسمون ریسمون دوختن براش مضمون بتراشیم باید بگیم که این عکس هوشمندانه داره حرفش رو میزنه .حرفش اینه : اجبار برای چادر سر کردن در مکان های مقدس برای احترام به اون مکان ها میتونه نتیحه عکس بده و باعث بوجود اومدن صحنه های مضحک (مثل بکگراند) یا سو استفاده توسط ویزیوتور های شیطان بشه . تنهای عیب عکس اینه که کاش عمق میدان داشت و سوژه بکگراند یه پرده تار تر میشد تا اینقدر واضح منظور عکاس از آوردنش توی کادر کشف نمیشد . شاید سیاه سفید شدن هم بد نمیشد . (والله و اعلم !!)

اگر باور داشته باشیم که هر جایی آداب خودش رو داره به این معنی نیست که این باعث محدودیت میشه.
اینکه فکر کنیم اجبار یا هر کلمه ای نتیجه عکس میده شاید تصور ذهنی هر کسی می تونه باشه اما نمی تونیم ادا کنیم همین است و ولاغیر.
تصور کنید در یک مجسل رسمی صندلی هر شخصی با توجه به جایگاهش از قبل تعیین شده باشد. آیا دیگرانی که در یک سطح باشند و جایگاه نشتنشان فرق داشته باشد باید تصور کنند به آنان بی احترامی شده و در دفعات دیگر در این مجالس مهم و رسمی شرکت نکنند؟ (بیانگر اعتراض)

اما به نظر می رسه رعایت کردن آداب هر مکانی احترام به خود است.

معابد دیگر، کلیساها معابد بودائیان و ... را تصور کنید. اگر آدابی برای دخول داشته باشند و شما ملزم به رعایت آن باشید آیا این کار از نگاه دیگران مضحک است؟

[Amir Abdolpanah]

اگر باور داشته باشیم که هر جایی آداب خودش رو داره به این معنی نیست که این باعث محدودیت میشه.
اینکه فکر کنیم اجبار یا هر کلمه ای نتیجه عکس میده شاید تصور ذهنی هر کسی می تونه باشه اما نمی تونیم ادا کنیم همین است و ولاغیر.
تصور کنید در یک مجسل رسمی صندلی هر شخصی با توجه به جایگاهش از قبل تعیین شده باشد. آیا دیگرانی که در یک سطح باشند و جایگاه نشتنشان فرق داشته باشد باید تصور کنند به آنان بی احترامی شده و در دفعات دیگر در این مجالس مهم و رسمی شرکت نکنند؟ (بیانگر اعتراض)

اما به نظر می رسه رعایت کردن آداب هر مکانی احترام به خود است.

معابد دیگر، کلیساها معابد بودائیان و ... را تصور کنید. اگر آدابی برای دخول داشته باشند و شما ملزم به رعایت آن باشید آیا این کار از نگاه دیگران مضحک است؟

تا سنگ محک چه باشد!