ضریب تصحیح لنز چیست؟

[hooshmand shokoohi]

همانطور که میدانید در برخی از دوربینهای DSLR برای استفاده از یک لنز عددی به نام ضریب تصحیح لنز را باید درنظر داشت. ضریب تصحیح لنز عددی است که در دوربینهای غیر فول فریم کاربرد دارد،سنسور این دوربینها کراپ هستند یعنی از یک سنسور فول فریم کوچکترند. ابعادسنسور فول فریم24X36 میلیمتر است که اندازه اش برابر همان فیلمهای عکاسی 135 یا 35 میلیمتری است. کانن 5D یکی از این دوربینهاست. دوربینهای فول فریم قیمتهای بالایی دارند. و البته علت اصلی آن همین ابعاد سنسور میباشد. در مقابل دوربینهای کراپ و کامپکت هستند که سنسورهاشان کوچکتر از فول فریم هستند. مثلاً ابعاد سنسور کانن 550D برابر 22.3X14.9 میلیمتراست. و اگر قطر سنسور فول فریم را که عدد 43.27 میلیمتر است را بر قطر سنسور کراپ مثلاً 550D که برابر 26.82 میلیمتر است تقسیم کنید عدد 1.61 بدست می آید که ضریب تصحیح لنز است اما رابطه این ضریب با لنز چیست. از آنجا که لنز یک دوربین تصویر را بر روی صفحه حساس یا سنسور ایجاد میکند و ابعاد تصویر ایجاد شده به فاصله کانونی لنز ارتباط دارد یعنی لنز تعیین کننده ابعاد تصویر عبور داده از خویش است اما سنسور فقط بخشی از آن را ثبت میکند چون سنسور از تصویر ایجاد شده کوچکتر است ، پس سنسورکوچکترسهم کوچکتری از تصویر را برمیدارد و چون آن را در یک سایز برابر نمایش میدهد بنظر بزرگتر می آید. به عبارت دیگر گویی با کم شدن زاویه میدان دیداز یک لنز با فاصله کانونی بیشتر استفاده کردید. یعنی تله شده و چقدر تله شده؟ به اندازه ضریب تصحیح لنز. یعنی لنز 50 میلیمتری برای کانن 5D را روی دوربین کانن 550D قرار دهید به مانند لنز 80 میلیمتری عمل میکند. همین دلیل است که باعث میشود به خاطر گرانی لنزهای تله از دوربینهایی با سنسور کوچکتر استفاده کنیم. استفاده از یک لنز زوم با فاصله کانونی 28-135 میلیمتر بر روی کانن 550D نتیجه ای معادل لنز 45-217 میلیمتر بلحاظ ابعادی بدست میدهد. حالا با توجه به ابعاد سنسور فوجی HS20 که 6.4X4.8 میلیمتر است که ضریب تصحیح لنز آن برابر5.63 است نتیجه قرار دادن یک لنز تله 128 میلیمتری برای این دوربین برابرتله 720 میلیمتری عمل میکند. 128X5.63=720 و البته لنز موجود بر روی این دوربین زوم باتله 128 و واید4 میلیمتری است و به همین دلیل معادل یک لنز زوم 24-720 میلیمتری عمل میکند. اما ممکن است سوال شود لزوم استفاده از یک دوربین با سنسور فول فریم که بسیار گرانتر هم هست چیست؟

[شاهین اکبری]

البته بنابر تقسيم بندي سايت dpreview واژه‌ی كامپكت بيانگر ثابت (غير قابل تعويض ) بودن لنزاست و دوربين كامپكت با سنسور فول فريم هم ساخته شده: سونی RX1

[Ali Bayati]

همانطور که میدانید در برخی از دوربینهای DSLR برای استفاده از یک لنز عددی به نام ضریب تصحیح لنز را باید درنظر داشت. ضریب تصحیح لنز عددی است که در دوربینهای غیر فول فریم کاربرد دارد،سنسور این دوربینها کراپ هستند یعنی از یک سنسور فول فریم کوچکترند. ابعادسنسور فول فریم24X36 میلیمتر است که اندازه اش برابر همان فیلمهای عکاسی 135 یا 35 میلیمتری است. کانن 5D یکی از این دوربینهاست. دوربینهای فول فریم قیمتهای بالایی دارند. و البته علت اصلی آن همین ابعاد سنسور میباشد. در مقابل دوربینهای کراپ و کامپکت هستند که سنسورهاشان کوچکتر از فول فریم هستند. مثلاً ابعاد سنسور کانن 550D برابر 22.3X14.9 میلیمتراست. و اگر قطر سنسور فول فریم را که عدد 43.27 میلیمتر است را بر قطر سنسور کراپ مثلاً 550D که برابر 26.82 میلیمتر است تقسیم کنید عدد 1.61 بدست می آید که ضریب تصحیح لنز است اما رابطه این ضریب با لنز چیست. از آنجا که لنز یک دوربین تصویر را بر روی صفحه حساس یا سنسور ایجاد میکند و ابعاد تصویر ایجاد شده به فاصله کانونی لنز ارتباط دارد یعنی لنز تعیین کننده ابعاد تصویر عبور داده از خویش است اما سنسور فقط بخشی از آن را ثبت میکند چون سنسور از تصویر ایجاد شده کوچکتر است ، پس سنسورکوچکترسهم کوچکتری از تصویر را برمیدارد و چون آن را در یک سایز برابر نمایش میدهد بنظر بزرگتر می آید. به عبارت دیگر گویی با کم شدن زاویه میدان دیداز یک لنز با فاصله کانونی بیشتر استفاده کردید. یعنی تله شده و چقدر تله شده؟ به اندازه ضریب تصحیح لنز. یعنی لنز 50 میلیمتری برای کانن 5D را روی دوربین کانن 550D قرار دهید به مانند لنز 80 میلیمتری عمل میکند. همین دلیل است که باعث میشود به خاطر گرانی لنزهای تله از دوربینهایی با سنسور کوچکتر استفاده کنیم. استفاده از یک لنز زوم با فاصله کانونی 28-135 میلیمتر بر روی کانن 550D نتیجه ای معادل لنز 45-217 میلیمتر بلحاظ ابعادی بدست میدهد. حالا با توجه به ابعاد سنسور فوجی HS20 که 6.4X4.8 میلیمتر است که ضریب تصحیح لنز آن برابر5.63 است نتیجه قرار دادن یک لنز تله 128 میلیمتری برای این دوربین برابرتله 720 میلیمتری عمل میکند. 128X5.63=720 و البته لنز موجود بر روی این دوربین زوم باتله 128 و واید4 میلیمتری است و به همین دلیل معادل یک لنز زوم 24-720 میلیمتری عمل میکند. اما ممکن است سوال شود لزوم استفاده از یک دوربین با سنسور فول فریم که بسیار گرانتر هم هست چیست؟

مساحت سنسور HS20 که 30.72 میلیمتر مربع است، حدود 3.5% مساحت یک فول-فریم (با مساحت 864 میلیمترمربع) است. و نیز 9.2% مساحت یک سنسور APSC است.
بنابراین توقع نمیرود که سنسوری به اندازه ی تقریبی یک عدس! (ابعاد حدودی بدن یک مگس)، همان کیفیت و خروجی یک سنسور فول-فریم را داشته باشد. شاید اگر در ذهنتان هم اندازه ی این دو سنسور و اختلاف فاحش در اندازه ی آنها را متصور شوید، سوالی در ذهنتان متبلور میشود که "چرا وقتی سنسوری مثل HS20 هست، کنن و نیکون و هاسلبلاد و غیره، اصرار در ساخت سنسورهای بزرگتر و صرف هزینه های هنگفت و در نهایت تحمیل آن هزینه ها به مشتری های شان هستند؟"

اگر فرقی بین خروجی ایندو نبود، بنابراین چرا عکاسان حیات وحش بجای استفاده از ترکیبی گران، مثل Canon EOS 1D mark IV یا Canon EOS 1D-x یا حتی EOS 7D بهمراه لنزی مثل Canon EF500mm f/4.0 یا EF400mm از ترکیب کاملاً اقتصادی Fuji HS20 بهمراه لنز 135- 28 بهره نمیبرند ؟

سوالی که در پایان پست تان مطرح کردید، نه تنها با عنوان تاپیکی که ایجاد کردید همخوانی ندارد، بلکه در صورت مطالعه ی تاپیکهای مرتبط دیگر و نیافتن پاسخ، طرح سوالتان در تاپیکی مثل "سوالات عمومی عکاسی" شما را سریعتر به جواب میرسانید و احتمالاً نیازی به اییجاد تاپیک جدید حس نمیکردید.

[iman mehr]

اين مطلب چون اينجا مطرح شد من سوالم و همينجا ميپرسم
به دليل كوچكتر بودن سنسور كراپدار ما قطع كوچكتري از تصوير رو ميتونيم ثبت كنيم و اين مثل اين ميمونه كه از فاصله كانوني بيشتري در فول فريم استفاده كرده باشيم ، تا اينجا كه براي همه قابل قبول ولي سوالي كه براي من مطرحه اينه كه نبايد فرقي در ثبتهامون باشه چون عينا همان تصويري كه روي سنسور فول فريم مي افتد روي سنسور كراپ دار هم هست ... پس براي عكاسي مثلا حيات وحش اگر كراپدار بگيريم تا ضريب ١.٦ اعمال شود و مثلا لنز ٤٠٠ ما بشود ٦٤٠ كار صحيحي نيست ! ايا اين برداشت درست است ؟

[Dariush Chegini]

اين مطلب چون اينجا مطرح شد من سوالم و همينجا ميپرسم
به دليل كوچكتر بودن سنسور كراپدار ما قطع كوچكتري از تصوير رو ميتونيم ثبت كنيم و اين مثل اين ميمونه كه از فاصله كانوني بيشتري در فول فريم استفاده كرده باشيم ، تا اينجا كه براي همه قابل قبول ولي سوالي كه براي من مطرحه اينه كه نبايد فرقي در ثبتهامون باشه چون عينا همان تصويري كه روي سنسور فول فريم مي افتد روي سنسور كراپ دار هم هست ... پس براي عكاسي مثلا حيات وحش اگر كراپدار بگيريم تا ضريب ١.٦ اعمال شود و مثلا لنز ٤٠٠ ما بشود ٦٤٠ كار صحيحي نيست ! ايا اين برداشت درست است ؟

سلام ایمان جان
فرض کن یک دوربین فول فریم 18 مگاپیکسلی و یک دوربین APS-C آن هم 18 مگاپیکسلی (مثلاً 60D) و یک لنز 400 م م داشته باشیم. تصویری که لنز 400 روی 60D ایجاد می شود بخشی از تصویری است که همان لنز روی فول فریم ایجاد می کند ولی اگر برای بزرگنمائی بیشتر، تصویر ایجاد شده روی فول فریم را ببریم تا به اندازه تصویر ایجاد شده روی 60D شود، یک تصویر 7 مگاپیکسلی ایجاد می شود در صورتی که همان تصویر در 60D یک عکس 18 مگاپیکسلی است.
بنابر این استفاده از دوربین کراپدار برای استفاده از بزرگنمائی بیشتر در لنزهای تله کار درستی است.

[donvito]

سلام به همه دوستان. یک مطلب رو می خواستم اینجا مطرح کتم. موضوع ضریب تبدیل روی بدنه کراپ دار وقتی صحیح هست که از لنز فول فریم روی بدنه کراپدار استفاده کنیم. لنزهایی هست که مخصوص دوربین های کراپ دار ساخته شدن و برای این لنزها عملا اعمال ضریب لزومی نداره.

[hkhaghani]

سلام به همه دوستان. یک مطلب رو می خواستم اینجا مطرح کتم. موضوع ضریب تبدیل روی بدنه کراپ دار وقتی صحیح هست که از لنز فول فریم روی بدنه کراپدار استفاده کنیم. لنزهایی هست که مخصوص دوربین های کراپ دار ساخته شدن و برای این لنزها عملا اعمال ضریب لزومی نداره.

سلام
فرق نمیکند چه نوع لنزی باشد در هر صورت کراپ انجام خواهد شد چه توسط سنسور و چه توسط لنز کراپ که دایره تصویر کوچکتری برای سنسور کراپ ایجاد میکند.
بنابراین در هر صورت باید ضریب کراپ اعمال شود.

[moma.shir]

یه چیز روشنه که لنز های کراپ ( EF-S در کنون ) برای دوربین های کراپدار طراحی شده اند و لنز های فول فریم (EF در کنون ) رو می توان برای هر دو دوربین ( فول فریم و کراپدار ) استفاده کرد و این که لنز فول فریم رو اگه در دوربین کراپدار استفاده کنیم اون ضریب اعمال می شه که دلیلش هم کوچکتر بودن سنسوره . فقط یه چیز می مونه و اون هم این که آیا فاصله کانونی لنز های کراپدار رو بر اساس سنسور فول فریم مشخص می کنن یا براساس همان سنسور کارپدار ؟ من که لنز EF ( فول فریم ) ندارم که با لنز کراپ مقایسه کنم ولی دوستان که هر دو لنز رو دادن بهتر می تونن کمک کنن
به نظر من در لنز های کراپ اون ضریب اعمال نمی شه چون این لنز ها فقط برای دوربین های کراپدار طراحی شده و ربطی به سنسور های فول فریم نداره مثل فاصله کانونی در لنز دوربین های G12 , HS20 ,HS30 , ...

[ehsan+]

یه چیز روشنه که لنز های کراپ ( EF-S در کنون ) برای دوربین های کراپدار طراحی شده اند و لنز های فول فریم (EF در کنون ) رو می توان برای هر دو دوربین ( فول فریم و کراپدار ) استفاده کرد و این که لنز فول فریم رو اگه در دوربین کراپدار استفاده کنیم اون ضریب اعمال می شه که دلیلش هم کوچکتر بودن سنسوره . فقط یه چیز می مونه و اون هم این که آیا فاصله کانونی لنز های کراپدار رو بر اساس سنسور فول فریم مشخص می کنن یا براساس همان سنسور کارپدار ؟ من که لنز EF ( فول فریم ) ندارم که با لنز کراپ مقایسه کنم ولی دوستان که هر دو لنز رو دادن بهتر می تونن کمک کنن
ولی به نظر من در لنز های کراپ اون ضریب اعمال نمی شه چون این لنز ها فقط برای دوربین های کراپدار طراحی شده و ربطی به سنسور های فول فریم نداره مثل فصله کانونی در لنز های G12 , HS20 ,HS30 , ...

اعداد نوشته شده بر روی لنزهای فول فریم و کراپدار یکی هستن و برای بدست آوردن معادل بر روی کراپدار عدد رو در ضریب کراپ ضرب میکنن.
در مورد دوربین های کامپکت معمولا عدد نوشته شده حاصل از ضرب عدد فاصله کانونی در ضریب کراپ هست مثل فوجی که 126 در ضریب کراپ ضرب شده و 720 بدست اومده.

[iman mehr]

یه چیز روشنه که لنز های کراپ ( EF-S در کنون ) برای دوربین های کراپدار طراحی شده اند و لنز های فول فریم (EF در کنون ) رو می توان برای هر دو دوربین ( فول فریم و کراپدار ) استفاده کرد و این که لنز فول فریم رو اگه در دوربین کراپدار استفاده کنیم اون ضریب اعمال می شه که دلیلش هم کوچکتر بودن سنسوره . فقط یه چیز می مونه و اون هم این که آیا فاصله کانونی لنز های کراپدار رو بر اساس سنسور فول فریم مشخص می کنن یا براساس همان سنسور کارپدار ؟ من که لنز EF ( فول فریم ) ندارم که با لنز کراپ مقایسه کنم ولی دوستان که هر دو لنز رو دادن بهتر می تونن کمک کنن
به نظر من در لنز های کراپ اون ضریب اعمال نمی شه چون این لنز ها فقط برای دوربین های کراپدار طراحی شده و ربطی به سنسور های فول فریم نداره مثل فاصله کانونی در لنز دوربین های G12 , HS20 ,HS30 , ...

اعداد نشانگر فاصله کانونی در لنزهای فول فریم با لنزهای کراپ یکسان هستند و ضریب کراپ را خود شما میبایست اعمال کنید ، حتی در اطلاعات اگزیف نیز همان فاصله کانونی روی فول فریم ذکر میشود .
بنده مدتی پیش به همراه دوستان این ازمایش را اجام دادیم ! بدنه 7D به همراه لنز 22 10 و 5D MK2 به همراه 35 16 که هردو لنز در فوکال ابتدایی بودند و انچه که در لایو ویو مشاهده شد برابری تقریبی کادر ها بود .