عکاسی Large Format

[kakooch]

سلام!

خب، خیلی وقت بود که قرار بود این بحث رو راه بندازیم ولی نمی*شد. با اینکه اسم این انجمن دوربینهای SLR فیلمی هست و دوربین Large Format به هیچ وجه SLR نیست ولی خوب! جای دیگه*ای برای این تاپیک وجود نداشت.

عکاسی Large Format مبحث بی*نهایت وسیعی هست که می*شه یک انجمن یا حتی یک مجموعه از انجمنها رو بهش اختصاص داد ولی خب :) برنامه*ای که من برای این مبحث دارم به این ترتیب هستش:

1- معرفی خلاصه عکاسی Large Format و مقایسه فشرده اون با بقیه سیستمها
2- شناخت دوربین Large Format و حرکات مرتبط با دوربین
3- عکاسی با دوربین Large Format و محاسبات و تنظیمات مربوطه
4- بحث در مورد لنزهای سیستم Large (که به کل با لنزهای نامتقارن رایج در دیگه سیستمها متفاوت هستن)
5- مقالات مرتبط

البته نه اینکه دقیقاً به همین ترتیب بخواهیم جلو بریم چون بحث، بحث پیش میاره و وسط هر چیزی می*شه به یک چیز دیگه اشاره کرد. بر خلاف اون تاپیک ظهور سعی می*کنم پستهای کوتاه داشته باشم و در عوض تعداد پستها بیشتر بشه و هر پست خیلی خاص مرتبط با یک موضوع بشه (اگه موفق بشم اینطور طبقه بندی کنم). چند تا مقاله خیلی معروف و تاریخی هم درباره Large Format Photography هست که خوندنشون برای هر عکاسی لازمه، اونا رو هم سعی می*کنم خورد خورد ترجمه کنم و اینجا بگذارم. تنها خواهشی که ازز دوستان دارم اینه که هر اطلاعاتی دارن دریغ نکنن و همراهی کنن تا باهم بتونیم -به قول استاد آریان*پور- هم*آموزی موفقی داشته باشیم.

ممنون.

[kakooch]

فیلمهای قطع متوسط فیلمهای 120 یا 220 هستن که با توجه به اینکه عرض 6 سانتی*متری دارن ما اونا رو قطع متوسط می*شناسیم، طول این فیلمها (که بیشتر به صورت رول و گاهی هم تخت (ولقه*های مجزای فیلم)) عرضه می*شن کاملاً بستگی به دوربین داره و دوربینهایی هستن که 6 در 4.5 عکس می*گیرن، بعضی دوربنهای 6 در 6، بعضی*ها 6 در 7، بعضی*ها 6 در 9، و فرمتهای 6 در 12 و 6 در 17 و 6 در 24 هم وجود دارن. بدیهیه که با توجه به طول عکسی که گرفته می*شه تعداد عکسهایی که می*شه روی یک رول گرفت تغییر می*کنه و مثل سیستم 35 میلی*متری نیست که فیلم 36 تایی باشه برای مثال! طول فیلم ثابته و با توجه به طول عکسها روی یک رول 120 می*شه حدود 14 تا عکس 4.5 گرفت، 11 تا عکس 6، 9 یا 10 تا عکس 7 و 8 یا حداکثر 9 تا عکس 9 یا 4 تا عکس 17 ! به هر ترتیب به فیلمهای بزرگتر (عرض بزرگتر) از فیلمهای Medium Format می*گن فیلم Large Format. رایج*ترین استادارد فیلم Large format اندازه 4 در 5 اینچ هستش (که می*شه نزدیک 10 در 12 سانتی*متر) و بصورت فیلم تخت ورقه*ای عرضه می*شه (مثل همه فیلمهای Large Fromat) بعد از 4 در 5 اینچ فیلمهای 8 در 10 اینچ رایج هستن و خیلی کاربرد دارن. اندازه*های دیگه هم وجود دارن که مهمترینشون 16 در 20 و 20 در 24 اینچ هستن... توی ایران و خیلی از کشورهای اروپایی سیستمهای متریک رایج بوده که فیلمهای تخت 9 در 12 و یا 13 در 18 سانتی*متر فرزند این سیستمهای متریک هستن و تو بازار ایران خیلی وقتها این سیستمها رو می*بینید که متاسفانه فیلمهاشون دیگه تقریباً تولید نمی*شن و الآن همون سیستم اینچی رایج هستش.

توی این تاپیک محور بحث ما روی دوربینها، لنزها و فیلمهای 4 در 5 اینچ هست مگر اینکه جز این گفته بشه. این دوربینها الآن توی ایران و همه جای دنیا رایج*ترین تجهیزات برای عکاسی Large Format هستن و در مورد کارآییشون در مقایسه با بقیه اندازه*ها خودتون به زودی می*تونید قضاوت کنید...

پس 4 در 5 رو بخاطر بپسپارید و یادتون باشه می*شه معادل 10 در 12 سانتی*متر...

[kakooch]

دوربینی که برای عکاسی Large Format بکار می*ره بطور معمول دوربینی هست که بهش View Camera می*گن. نه اینکه اون قطع فیلم رو نشه با دوربین دیگه گرفت (Rangefinderهای زیادی برای فرمت 4 در 5 یا 8 در 10 وجود دارن) اما جلوتر توضیح می*دم که چرا بین View Camera و قطع Large format یک رابطه خیلی خاصی هست و چرا اصولاً بطور معمول و رایج به View Camera می*گن Large Format Camera یا همون دوربین Large Format.

چیزی که الآن اینجا مهمه اینه که بدونید دوربین Large Format (همون View Camera) امکانات خاصی رو به عکاس می*ده که هیچ دوربین دیگه*ای نمی*ده. این دوربینها معمولاً از فیلم قطع بزرگ استفاده می*کنن اما نکته*ای که می*خواهم روش تاکید کنم اینه که خیلی از عکسهایی که روی فیلم مدیوم*فرمت گرفته شدن هم با دوربین Large Format عکاسی شدن و با یک تبدیل... و یا برعکس، عکسهایی روی فیلم Large Fromat وجود دارن که با دوربینهایی به غیر از View Camera گرفته شدن، درسته که بصورت لفظی ما هر وقت می*گیم دوربین Large Fromat منظورمون View Camera هست اما خیلی وقتها منظور این نیست که به اجبار داریم با فیلم 4 در 5 یا هر فیلم بزرگ دیگه*ای عکاسی می*کنیم، می*شه با این دوربین خاص روی فرمت متوسط (یا حتی 35 میلی*متری با استفاده از دو تبدیل!) عکاسی کرد و همچنان از مزایای این دوربین و قدرت مانورش بهره برد... شکی نیست که بیشترین کارآیی دوربین Large Format روی فیلمهای قطع بزرگ هست ولی بدونید که اجباری به استفاده از قطع بزرگ رو ندارید...

تو پست بعدی درباره اینکه View Camera چی هست و چطور می*تونه امکانات ویژه*ای در اختیار عکاس قرار بده که بقیه دوربینها نمی*تونن صحبت می*کنیم :)

[farhad44]

سلام

جناب كاوه ممنون. بي صبرانه منتظر بقيه ي ماجرا هستيم.

مي شه در اين مورد يه كم بيشتر توضيح بديد كه چگونه ؟ ( اگر در قسمت هاي بعدي به اون مي رسيم كه هيچ)

می*شه با این دوربین خاص روی فرمت متوسط (یا حتی 35 میلی*متری با استفاده از دو تبدیل!) عکاسی کرد

[kakooch]

این رو به عنوان یک شمای کلی از View Camera داشته باشید تا بعد، عکس رو از Wikimedia http://upload.wikimedia.org/wikipedi...iew_camera.png در مقاله مربوط به این دوربین تو ویکیپدیا گرفتم.

سر فرصت تمامی این قسمتها رو با جزییات فوقالعاده واردشون می*شیم و در موردشون صحبت می*کنیم.

[kakooch]

...در اين مورد يه كم بيشتر توضيح بديد كه چگونه ؟

سلام!

ممنون از لطفتون. خوب، به پشت View Camera می*شه Backهای مختلفی متصل کرد. Back نرمالی که متصل می*شه به دوربین در واقع جایی هست که Film Holder (بعداً در موردشون صحبت می*کنیم) 4 در 5 اینچ توش قرار می*گیره ولی می*شه به سادگی اون رو باز کرد و یک بک مدیوم فرمت برای مثال 6 در 7 یا 6 در 9 گذاشت جاش، حالا سینار یک سیستمی داره که بک دوربینهای معروف Medium Fromat رو متصل می*کنه به پشت دوربین که اگه شما سیستم مدیوم Hasselblad رو برای مثال از قبل دارید، بتونید از Back دوربین که فیلم توش قرار می*گیره استفاده بکنید و سرمایه*گذاری مجدد نکنید برای خرید بک مدیوم خود سینار. حالا می*شه تبدیل Mamiya رو برای سینار گرفت و بکهای مامیا رو نصب کرد رو سیستم 4 در 5 سینار. خود مامیا حالا یه تبدیل داره که سیتمهای 120ش رو می*کنه 35 و فیلمهای 35 می*خورونه به این سیستمها! می*شه این تبدیل مامیا رو گرفت و زد به اون تبدیل سینار و با دوربین Large Format عکس 35 میلی*متری گرفت که اصلاً کار جالبی نیست :) بعدتر می*بینم چرا قطع بزرگ فیلم خیلی خیلی می*تونه جذاب بشه روی حرکات View Camera :)

[kakooch]

خوب، در مورد قطع فیلم با هم قبلتر صحبت کردیم، یکسری پوزتیو که دم دستم بود رو گذاشتم رو اسکنر و براتون اسکن کردم که بتونید مقایسه کنید. فیلم تخت وسط 4 در 5 اینچ هست، فیلم سمت چپ 35 میلی*متری، فیلم وسطی قسمتی از یک رول 6 در 9 سانتی*متر و پایینی (که تاب هم برداشته بخاطر اینکه توی هولدر اسکنر نبوده) 6 در 7 سانتی*متر. ببخشید که تونها یکی نشد این چهار تا فیلم هرکدوم از یک نوع هستن و بدیهیه که نشه با یک*سری تنظیمات همه رو اسکن کرد... فیلم پایینی ولویا 100، 35 میلی*متری ولویا 50، 6 در 9 اکتاکروم E100 Vs و قطع بزرگ اکتاکروم 64t هستش...

ممنونم :)

[kakooch]

خب! دوربینی که تو عکس http://www.akkasee.com/forum/attachm...4&d=1175762429 هست رو دوباره با هم نگاه کنیم.

دوربین ما در اصل شامل صفحه لنز، فانوس (آکاردئونی وسط!)، صفحه فیلم و پایه می*شه. در حالت استفاده عادی، روی صفحه لنز یک سیستم لنز وصله (که در موردش صحبت می*کنیم) و روی صقحه فیلم هم یک شیشه مات که همون فوکوس اسکرین باشه. خیلی ساده دوربین رو به سمت هرچیزی که نشونه بگیرید یک تصویر وارونه روی فوکوس اسکرین ایجاد می*شه که با توجه به اینکه تصویر بزرگه (اندازه فوکوس اسکرین به طور معمول کمی بزرگتر از اندازه فیلم هست، یک چیزی تو مایه*ها 13 در 13 سانتی*متر برای دوربینها 4 در 5 اینچ) و دیافراگمها هم اونقدری گشاد نیستن عکس خیلی نورانی نیست و باید یک پارچه سیاه بندازید روی سرتون تا نور اطراف مزاحم دیدن تصویر تشکیل شده روی فوکوس اسکرین نشه. فوکوس اسکرین*ها به طور معمول کاملاً مدرج شده*اند تا بشه خیلی دقیق کادر بندی کرد. برای فوکوس کردن کافیه به یه ترتیبی صفحه فیلم رو از صفحه لنز دور کنیم (یا نزدیک کنیمشون به هم) تا تصویر فوکوس بشه. برای فوکوس دقیق باید با یه ذره*بین یا لوپ (توصیه می*کنم از لوپ 8 برابر استفاده کنید) دقیق فوکوس اسکرین رو نگاه کنید تا بتونید میلی*متری فوکوس کنید.


تا اینجا رو دارید؟

[kakooch]

خب! پس نور از سوژه به لنز تابید و لنز هم اون رو برای ما به فوکوس اسکرین تابوند و ما تصویر رو دیدیم! یادتون باشه تصویر فوکوس اسکرین این دوربینها همیشه سر و ته هستش و چپ و راست! خوب، بدیهیه وقتی هیچ آینه یا منشوری سر راه لنز نباشه تصویر اینطوری می*شه...

حالا خیلی ساده ببینیم برای عکاسی چیکار باید بکنیم. لنز دوربین Large Format با برد شاتر میاد (بعدتر در مورد این برد و سیستمهای جایگزینش صحبت می*کنیم). این لنزها به طور معمول ساختار ساده*ای دارن و از دو قسمت تشکیل می*شن که به احتمال زیاد این دو قسمت بی*نهایت شبیه هم هستن! عدسی*های جلویی و عدسی های عقبی. عدسی*های جلویی رو جلوی شاتر می*بندیم و عدسی*های عقبی رو پشت شاتر. این وسط هم یک شاتر داریم که یک دیافراگم هم روش نصب شده :) خیلی ساده. پس در اصل تا اینجا لنز سه تیکه شد، المنت*های جلویی، شاتر و بعد هم المنت*های عقبی. برای فوکوس کردن شاتر رو باز می*کنیم و دیافراگم رو هم در حد امکان گشاد نگه می*داریم (جلوتر خیلی در این مورد صحبت می*کنیم) و با تنظیم فاصله بین صفحه فیلم و صفحه عدسی تصویر رو فوکوس می*کنیم. بعد، با یه دکمه شاتر رو می*بندیم. دیگه چیزی نمی*شه دید توی فوکوس اسکرین چون شاتر بسته است. فوکوس اسکرین رو باز می*کنیم (یا کنار می*زنیم یا جلو می*کشیم بسته به مکانیزمش) و نگهدارنده فیلم رو می*گذاریم تو و وقتی کار تموم شد، محافظش رو هم برمی*داریم، الآن توی دوربین تاریکه و فیلم منتظره که نور ببینه.

حالا کافیه دیافراگم رو تنظیم کنیم رو اون چیزی که می*خواهیم، نورسنجی کنیم، سرعت شاتر رو تنظیم کنیم و بعد از کوک کردن شاتر، تِق! شاتر رو بچکونیم. بعد باید محافظ فیلم رو برگردونیم سر جاش و بعدش هم نگهدارنده فیلم رو دربیاریم... این فیلم آماده هستش!

[kakooch]

خوب! در مورد شاتر گفتم، اما اینکه لنز چطوری به شاتر وصل می*شه؟ اندازه دهانه جلویی و عقبی و قطر بیرونی شاتر*ها استاندارد شده هستش. تقریباً تمام شاترهای Large Format رو Copal می*سازه که شاترهای مکانیکی دقیق و قابل اطمینانی هستند. این شاترها در اندازه*های 0 و 1 و 3 (و البته 00 و 3s) طبقه*بندی شدن و همه لنزها به یکی از این شاترها متصل می*شن... یعنی مشخصه که فلان لنز 47 میلی*متری اشنایدر شاتر نمره 0 می*خواهد و فلان لنز 200 میلیمتری زایس شاتر شماره 3. البته، قیمت شاتر*ها بالا نیست اونقدر و به طور معمول عکاسها برای هر لنز یک شاتر هم می*خرن که مجبور نباشن هردفعه لنز رو باز و بسته کنن رو شاتر!

یک نکته دیگه*ای هم هست! پشت پرده شاتر دیافراگم هم هست. یعنی مکانیزم دیافراگم هم توی شاتر تعبیه شده و روی شاتر علاوه بر چرخ تنظیم سرعت یک دسته دیافراگم هم هست که مدرج هم هست! این درجه*ها با لنز میان چون ممکنه یک لنز از 5.6 تا 32 باشه و یک لنز از 8 تا 64... پس مهمه که مطمئن باشید درجه*های دیافراگمتون به لنزتون می*خوره. بوکه توی این سیستمها بی*نهایت عالی هستش، هم بخاطر کیفیت و طراحی خیلی خوب پره*های دیافراگم شاترهای کوپال و هم بخاطر طراحی متقارن لنزها.

اینجا می*تونید عکس یک*سری شاتر کوپال رو ببینید، خودم هم در اولین فرصت از چندتا شاتری که دارم عکس می*گیرم و می*فرستم.
http://www.skgrimes.com/products/index.htm

و اینجا http://www.rtsphoto.com/html/copal2.html و http://www.rtsphoto.com/html/copal.html

شاترهای Press که می*بینید تو لیست هستن دیگه نیازی به کوک کردن ندارن و با نیرویی که صرف چکوندن شاتر می*کنید کوک می*شن خودشون دوباره... شاترهای الکترونیکی هم وجود دارن که بسته به سیستم خاص دوربین می*شه ازشون استفاده کرد و بعدتر که وارد جزییات انواع دوربینها و Brandهاشون شدیم در اون مورد صحبت می*کنیم.