برای لبیک به ندای هادی عزیز، فیلم پرسونا، یکی از شاهکارهای برگمن فقید را به عنوان فیلمی که باید بارها دید و دید، توصیه میکنم.
در مورد فیلم گفتنی زیاد است. اما چرا برای یک علاقمند به عکاسی، دیدن این فیلم میتواند تجربهای عالی در زیبا شناسی باشد:
1- فیلم سیاهوسفید است. فیلمهای سیاه و سفید، بعلت نداشتن رنگ، نیازمند عناصر قوی دیگری هستند که بتوانند از پس داستانگویی موفق برآیند.
2- بازی با نور و تاریکی. بازی با اشکال سادهای مانند مربع و دایره. توجه به الگوهای ساده و ساخت عناصر پیچیده از آن.
همه موارد فوق را در عکاسی نیز دیدهاید و تجربه کردهاید. این فیلم در این زمینه یک کلاس کامل اموزشی است.
3- کادر بندی: کادر بندیهای بسیار جالبی در فیلم دیده می شود. از سوی دیگر ریتم فیلم در بسیاری جاها کند است و ممکن است کادری را مدتی طولانی ببینید و فرصت فکر کردن به آن داشته باشید.
4- کادرهای پرتره و کلوزآپ: این فیلم یکی از شاهکارهای برگمن در استفاده از کلوزآپ است. چهرههایی که کل کادر را در بر میگیرند و مدتی میمانند تا با ذهنتان بازی کنند تا دقیقا بفهمانند که چه درپشت این صورت نهفته است. این فرد چه میگوید و به چه میاندیشد. قدرت پرتره. اهمیت توجه به جزئیات در پرتره.
5- زاویه دید: صحنههایی از فیلم که ابتدا از زاویه دید موکد به بیبی اندرسون روایت میشود بعدا از زاویه دید موکد به لیوتایلر تکرار میشود. تفاوت حاصله عجیب است. به خودمان هم شک میکنیم. همان صحبتها را شنیدهایم اما حالا فقط با این تغییر روایی، آن را جور دیگر میبینیم. تاکید بر توجه به زوایای دید در عکاسی. اهمیت اینکه درعکاسی نیز باید مرتبا چشم بگردد و زوایای جدید بیاید. گاهی حتی به پشت سر نگاه کردن میتواند یک دید دیگر را به ارمغان بیاورد.
6- روایت در لایههای مختلف: فیلم روایتهایی در لایههای مختلف است. روایتی از دو انسان. روایتی از تشابهات دو انسان. روایتی از تبدیل یک انسان به انسانی دیگر. روایتی از پنهان کردن خود. روایتی از فرار. و روایتی از بازگشت. همه این روایتها اما در هم پیچیده و د رخدمت داستان هستند. کاربرد عکاسی آن چیست؟ عکسهایی که حاوی روایتهای مختلف هستند. عکس همه داستان را در یک لحظه لو ندهد. هر چه بیشتر به عکس بنگرید چیزهای بیشتری خودشان را نشان دهند.
7- توجه به دوربین. در فیلم چند بار بر حضور دوربین تاکید میشود تا از یاد نبریم که این یک فیلم است. نوعی داستان گویی جدید. عکسهایی که در آنها ردپایی از عکاس میبینید. حضور عکاس را حس میکنید. دوربین را به عنوان یک جزء در کادر حضور مییاید. نوعی کادر جدید. نوعی داستان گویی جدید. اهمیت سلف پرتره.
8 – قرینهگی: بارها در فیلم بر وجود عناصر قرینه تاکید میشود. این عناصر به زیبایی در کادر قرار میگیرند و نقششان را به خوبی بازی میکنند. استفاده از عناصر قرینه در عکاسی. یکی از کادربندیهای نواورانه در شکست قوانین.
البته من تاکنون فقط 3 بار این فیلم را دیده ام. مطمئنا دوستانی که بیشتر در فیلم تفحص کردهاند، نکتهها ی بیشتری از آن یافتهاند.
کد:
http://www.imdb.com/title/tt0060827/
کد:
http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/19671107/REVIEWS/711070301/1023